در این یادداشت که به تاریخ جمعه ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ نگاشته میشود، از این میگویم که چگونه میتوانیم با یادداشت روزانه بر اهمالکاری دائمیمان غلبه کنیم، موتور بهانهتراشیمان را برای لحظاتی خاموش کنیم و «از شنبه» را در تلهی «همین لحظه» گیر بیندازیم.
نوشتن قرار است ما را به کجا ببرد
نمیخواهم با پرسیدن سؤالهایی از این دست که چرا مینویسید؟ هدفی که در دنیای نویسندگی دنبال میکنید چیست؟ و قرار است به کجا برسید؟ وقتتان را تلف کنم بلکه میخواهم سؤالاتی بپرسم که کمی عصبانیتان کند:
چرا فکر میکنید میتوانید با نوشتن به مقصد خاصی برسید؟ دقیقن چه چیزی باعث شده نوشتن را تا این حد سطحی بنگرید؟ اصلن هدف از نوشتن چیست؟
دوستی به دردمان نمیخورد، بیایید دشمن باشیم
میخواهم برای چند دقیقه دوستیمان را به حاشیه برانم تا دشمن صادق یکدیگر باشیم و به نقلقولی از امیل سیوران بیندیشیم:
زمانی نویسنده به بالاترین درجهی روشنبینی میرسد که ارزش کار خود را بدون کوچکترین توهمی دریابد و با آن مانند دشمنی صادق رفتار کند.
روشنبینی در دیدگاهمان نسبت به نوشتن یعنی این که بدانیم قرار نیست محض خاطر رسیدن به چیزی دست به قلم شویم و به جای آن، همین که مینویسیم و به کلماتمان ساختار خاص خودمان را میبخشیم یعنی به سرمنزل مقصود رسیدهایم.
نوشتن یادداشتهای روزانه به ما این امکان را میدهد که هربار وصالی کاملن اصیل را تجربه کنیم و هنر نوشتن را بشناسیم. فقط کافی است راحتنویسی را با تزریق اولین کلمه بر کاغذ سفیدمان تمرین کنیم.
نویسنده به مثابه یک مبارز
نوشتن یعنی کنده شدن از هر آیندهای. معتقدم که نوشتن، رفتن به جنگ آینده است. اما مگر آینده با من چه پدرکشتگیای دارد که اینگونه در مقابلش گارد گرفتهام؟ مسئله این است که آیندهای وجود ندارد و به عنوان یک انسان که از سر خوشبختی یا فلاکت نویسنده هم هست، تمام داراییام لحظهی حال است. به نظرتان باید تا چه حد نادان باشم که تمام داراییام را به یک مفهوم انتزاعی بفروشم؟ ترجیح میدهم همین لحظه را بیهیچ کموکاستی زندگی کنم و به خدایان یونان باستان قسم که این زیستن تمام و کمال را هرگز تجربه نخواهم کرد مگر در نوشتن.
یک حرکت عملی
بیایید برای یک دقیقه به هیچ فردایی فکر نکنیم، لحظه حال را دریابیم و روی کاغذ از خودمان بپرسیم:
چگونه میتوانم این لحظهی گذرایی که در حال تجربه کردنش هستم را به گونهای زندگی کنم که تأثیر بادوامی برجای بگذارد و تغییری در مسیرم -چه اندک و چه عظیم- ایجاد کند؟ قطعن پاسخ به این پرسش، درهای زیادی به روی خوب نوشتن بازخواهد کرد. از طرفی، با مطرح کردن این پرسش ذهن ما به شفافیتی میرسد که باعث تقویت مهارت نویسندگی در ما نیز خواهد شد.